Επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο


Πρόλογος

Η Κύπρος θεωρείται ότι είναι ένα κύριο επιχειρηματικό κέντρο. Παρέχει πλεονεκτήματα και προνόμια σε ξένους επιχειρηματίες και επενδυτές που επιθυμούν να δημιουργήσουν μια βάση στο νησί από την οποία να μπορούν να διεξάγουν τις δραστηριότητες τους σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η εταιρεία μας ετοίμασε τον οδηγό αυτό με σκοπό να επεξηγήσει όλα αυτά τα πλεονεκτήματα και προνόμια που απολαμβάνουν οι Εταιρείες Διεθνών Δραστηριοτήτων που εδρεύουν στην Κύπρο και να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο εγγράφονται και λειτουργούν οι οργανισμοί αυτοί. Επίσης, παρέχονται άλλες γενικές και χρήσιμες πληροφορίες που ενδιαφέρουν όλους όσους σκέφτονται να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο. Πρόθεση μας είναι να παράσχουμε όσον το δυνατό περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες αναφορικά με το θέμα αυτό, παρόλο που συχνά πρέπει να λαμβάνονται οι κατάλληλες συμβουλές από άλλους επαγγελματίες για συγκεκριμένα προβλήματα ή ερωτήματα.

Θα χαρούμε να σας παράσχουμε περισσότερες πληροφορίες και βοήθεια για τη δραστηριοποίηση σας στην Κύπρο.

K.P. Masterchart Limited
Εγκεκριμένοι Λογιστές (CY)
Αύγουστος 2010


Εισαγωγή για την Κύπρο

Η Κύπρος βρίσκεται στο νοτιοανατολικό μέρος της Μεσογείου ανάμεσα σε τρεις ηπείρους: την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Το ευχάριστο κλίμα της Κύπρου αποτελείται από ξηρά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες και το νησί απολαμβάνει 320 ημέρες ηλιοφάνειας ετησίως.

Ο πληθυσμός του νησιού υπολογίζεται γύρω στις 760 000 κατοίκους, εκ των οποίων το 85% είναι Ελληνοκύπριοι και το 10% Τουρκοκύπριοι, ενώ Βρετανοί, Μαρωνίτες και Αρμένιοι συνιστούν το υπόλοιπο. Η Λευκωσία, η πρωτεύουσα της χώρας, είναι ένα επιχειρηματικό και διοικητικό κέντρο, η Λεμεσός είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη και διαθέτει το μεγαλύτερο λιμάνι του νησιού, αποτελεί βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο ως επίσης σημαντικό τουριστικό θέρετρο. Οι επίσημες γλώσσες είναι τα ελληνικά και τα τουρκικά, ωστόσο χρησιμοποιείται ευρέως η αγγλική γλώσσα.

Η Κύπρος είναι μια ανεξάρτητη και κυρίαρχη δημοκρατία με προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης. Η Κύπρος είναι ένα από τα δέκα κράτη που εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου 2004. Η Κυπριακή οικονομία βασίζεται στο σύστημα ελεύθερης αγοράς και χαρακτηρίζεται από ευρωστία και μακροοικονομική σταθερότητα. Νόμισμα της είναι το Ευρώ (€). Το κυπριακό τραπεζικό σύστημα είναι καλά ανεπτυγμένο και οργανωμένο και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες ανάγκες της επιχειρηματικής κοινότητας στην γρήγορα αναπτυσσόμενη οικονομία. Οι Κυπριακές εμπορικές τράπεζες διαθέτουν γερές διεθνείς συνδέσεις, γεγονός που επιταχύνει την ικανότητα τους να παρέχουν τραπεζικές υπηρεσίες σε διεθνές επίπεδο. Η Κύπρος διαθέτει εξαίρετη τηλεπικοινωνιακή υποδομή και μπορεί να διεκδικήσει μια θέση ανάμεσα στις πιο ανεπτυγμένες χώρες στον τομέα αυτό. Υπάρχει ένα ευρύ δίκτυο αεροπορικών συνδέσεων που ενώνουν την Κύπρο με τις άλλες ηπείρους.


Κυπριακές εταιρείες – Εταιρείες Διεθνών Δραστηριοτήτων

Διαδικασία εγκαθίδρυσης
Από την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε., όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες ή πολίτες άλλων κρατών μπορούν να εγκαθιδρύσουν μια εταιρεία περιορισμένης ευθύνης χωρίς περιορισμούς ή απαγορεύσεις. Οι εταιρείες αυτές, μπορούν να διεξάγουν εμπορικές δραστηριότητες είτε στην Κύπρο είτε στο εξωτερικό.

Ο αριθμός των μετόχων κυμαίνεται από 1-50 και μπορεί να είναι είτε φυσικά είτε νομικά πρόσωπα. Πρέπει να διορίζεται τουλάχιστον ένας διευθυντής και ένας γραμματέας και το εγγεγραμμένο γραφείο της εταιρείας πρέπει να είναι στην Κύπρο. Παρόλο που κάτι τέτοιο δεν απαιτείται από τον νόμο, για σκοπούς σωστού φορολογικού προγραμματισμού, είναι σημαντικό η εταιρεία να διοικείται και να ελέγχεται στην Κύπρο και συνεπώς συστήνεται όπως η πλειοψηφία των διευθυντών που διορίζονται να είναι φορολογικοί κάτοικοι Κύπρου. Η όλη διαδικασία εγγραφής ολοκληρώνεται σε 15-20 εργάσιμες ημέρες.

Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις
Σύμφωνα με τον Περί Εταιρειών Νόμος, η κάθε εταιρεία πρέπει να διατηρεί αρχεία και να είναι σε θέση να αποκαλύψει με εύλογη ακρίβεια και κατ' οποιαδήποτε ώρα την οικονομική της κατάσταση ούτως ώστε να δείξει και να επεξηγήσει τις συναλλαγές της και να επιτρέψει στους διευθυντές της να ετοιμάσουν τις εξελεγμένες οικονομικές καταστάσεις, όπως αυτό απαιτείται από τον Περί Εταιρειών Νόμο. Ο νόμος απαιτεί λογιστικό έλεγχο για όλες τις εταιρείες. Οι μέτοχοι διορίζουν ελεγκτή κατά την πρώτη τους γενική συνέλευση, ο οποίος διατηρεί τη θέση του μέχρι την ολοκλήρωση της επόμενης ετήσιας συνέλευσης. Οι Κυπριακές εταιρείες πρέπει να ελέγχονται από Κυπριακές ελεγκτικές εταιρείες μια φορά το χρόνο.

Σύμφωνα με το νόμο, οι ελεγκτές πρέπει να αναφέρουν στους μέτοχους κατά πόσο πιστεύουν ότι οι οικονομικές καταστάσεις ετοιμάστηκαν σωστά σύμφωνα με τις πρόνοιες του Περί Εταιρειών Νόμου και να δίνουν μια ορθή και δίκαιη εικόνα όσον αφορά την οικονομική κατάσταση της εταιρείας κατά το φορολογικό έτος που ολοκληρώθηκε. Ο έλεγχος και η ετοιμασία των οικονομικών καταστάσεων διεξάγεται σύμφωνα με τα Διεθνή Ελεγκτικά και Λογιστικά Πρότυπα.

Απαιτήσεις για υποβολή πληροφοριών
Έκθεση διοικητικού συμβουλίου και οικονομικές καταστάσεις
Σύμφωνα με τον Περί Εταιρειών Νόμο όλες οι εταιρείες πρέπει να ετοιμάζουν έκθεση διευθυντών και ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις ετησίως οι οποίες πρέπει να παρουσιάζονται κατά τη γενική συνέλευση της εταιρείας. Οι οικονομικές καταστάσεις αποτελούνται από τον λογαριασμό κερδοζημιών, τον ισολογισμό και συμπληρωματικές σημειώσεις. Οι διευθυντές ευθύνονται νομικώς τόσο για την ετοιμασία όσο και για το περιεχόμενο της έκθεσης και των οικονομικών καταστάσεων. Οι πρώτες αυτές οικονομικές καταστάσεις πρέπει να ετοιμάζονται και να παρουσιάζονται στην συνέλευση το αργότερο μέσα σε 18 μήνες από την ίδρυση της εταιρείας.

Υποβολή ετήσιας έκθεσης
Όλες οι εταιρείες πρέπει να υποβάλλουν την ετήσια έκθεση τους στον Έφορο Εταιρειών μέσα σε 42 ημέρες από την γενική τους συνέλευση. Η ετήσια αυτή έκθεση, πρέπει να υπογράφεται τόσο από τον διευθυντή όσο και από τον γραμματέα της εταιρείας και να περιλαμβάνει πληροφορίες αναφορικά με το εγγεγραμμένο γραφείο της εταιρείας, την κατάσταση των αρχείων των μελών, το ύψος των μετοχών και των ομολόγων, τους μετόχους, τους διευθυντές και το γραμματέα. Η μη υποβολή της ετήσιας έκθεσης μπορεί να επιφέρει ποινές.


Κύριες φορολογικές αρχές

Οι εταιρείες που είναι φορολογικοί κάτοικοι της Κύπρου καταβάλλουν φόρο στην Κύπρο πάνω στα παγκόσμια εισοδήματα τους. Γενικά, οι κύριες αρχές των κυπριακών νόμων περί φορολογίας έχουν ως ακολούθως:
  • Εταιρικός φόρος 12.5%. Είναι ο χαμηλότερος εταιρικός φόρος στην Ε.Ε. Εφαρμόζεται μόνο σε εταιρείες που διοικούνται και ελέγχονται από την Κύπρο π.χ. οι σημαντικές αποφάσεις που αφορούν την εταιρεία λαμβάνονται στην Κύπρο και η πλειοψηφία των μελών του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου για φορολογικούς λόγους (διαμένουν στην Κύπρο πέραν από 183 ημέρες ετησίως).
  • Εάν μια Κυπριακή εταιρεία δεν καταβάλει μέρισμα στους μετόχους της μέσα σε δύο χρόνια από το τέλος του φορολογικού έτους, τότε το 70% των λογιστικών της κερδών (κέρδη μετά τη φορολογία) λογίζεται ότι έχει διανεμηθεί. Αυτό αφορά μόνο τους μετόχους που είναι μόνιμοι κάτοικοι Κύπρου και το εισόδημα από μερίσματα υπόκειται εισφορά στο ταμείο άμυνας 17%. Τέλος, το μέρισμα που θεωρήθηκε διανεμημένο μπορεί να μειωθεί από το πραγματικό μέρισμα που καταβάλλεται κατά την πιο πάνω περίοδο.
  • Οι εταιρείες διεθνών δραστηριοτήτων που διοικούνται και ελέγχονται από το εξωτερικό απαλλάσσονται πλήρως από τους κυπριακούς νόμους για τη φορολογία.
  • Φορολογία των μερισμάτων:
    • i. Το εισόδημα από μερίσματα φορολογείται κάτω από τον Περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα νόμο (17%) και επιβαρύνει μόνο άτομα που είναι μόνιμοι κάτοικοι, για μερίσματα που προκύπτουν από εταιρείες που είτε είναι κάτοικοι είτε όχι. Τα άτομα που δεν είναι κάτοικοι δεν υπόκεινται στη φορολογία αυτή. Οποιαδήποτε μερίσματα που προκύπτουν μέσα στην εταιρεία, μεταξύ εταιρειών που είναι κάτοικοι δεν υπόκεινται σε φορολογία.
    • ii. Οποιαδήποτε μερίσματα λαμβάνονται από εταιρείες που δεν είναι κάτοικοι απαλλάσσονται από τη φορολογία, εάν η επένδυση στην εταιρεία που πληρώνει το μέρισμα, είναι τουλάχιστον 1%. Η απαλλαγή δεν εφαρμόζεται εάν η καταβάλλουσα το μέρισμα εταιρεία επιδίδεται άμεσα ή έμμεσα περισσότερο από 50% σε δραστηριότητες οι οποίες καταλήγουν σε εισόδημα από επένδυση και η επιβάρυνση του αλλοδαπού φόρου πάνω στο εισόδημα της καταβάλλουσας το μέρισμα εταιρείας είναι ουσιαστικά χαμηλότερη από τη φορολογική επιβάρυνση που υπόκειται μια κυπριακή εταιρεία.
  • Όλος ο τόκος που λαμβάνει μία Κυπριακή Εταιρεία υπόκειται στις πρόνοιες του φόρου Έκτακτης Αμυντικής Εισφοράς 30%.
  • Όλος ο τόκος που λαμβάνεται από άτομα που δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι είναι αφορολόγητο τόσο από τον Φόρο Εισοδήματος όσο από τους Νόμους για την Έκτακτη Εισφορά. Οι συντάξεις που εισπράττουν ξένοι που αφυπηρετούν στην Κύπρο υπόκεινται σε φόρο 5%.
  • Τα κέρδη μιας Κυπριακής εταιρείας από τη διαπραγμάτευση μετοχών και άλλων τίτλων δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε φορολογία στην Κύπρο.
  • Οι ζημιές μιας εταιρείας μπορούν να μεταφέρονται στο επόμενο έτος δια παντός.
  • Η Κύπρος έχει υπογράψει ένα εντυπωσιακό αριθμό Συμβάσεων για την αποφυγή της διπλής φορολογίας. Υπάρχουν σήμερα 32 συμβάσεις που καλύπτουν 40 χώρες. Αυτό προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στο διεθνή φορολογικό προγραμματισμό από την Κύπρο.



Φορολογία και είσπραξη του εταιρικού φόρου

Όλες οι εταιρείες πρέπει να υποβάλλουν ετησίως στο γραφείο του φόρου εισοδήματος, ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις, προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος, φορολογική δήλωση και έντυπο αυτοφορολογίας. Όλα τα πιο πάνω έντυπα πρέπει να υποβάλλονται πριν τη λήξη του οικονομικού έτους που ακολουθεί το έτος αξιολόγησης (π.χ. για το έτος αξιολόγησης 2009 η προθεσμία είναι η 31η Δεκεμβρίου 2010). Δίνεται τρίμηνη παράταση όταν τα έντυπα υποβάλλονται με ηλεκτρονική μορφή (Taxisnet).

Ωστόσο, το έντυπο αυτοφορολογίας μαζί με την πληρωμή του φόρου εισοδήματος πρέπει να υποβάλλονται το αργότερο μέχρι την 1η Αυγούστου του επόμενου έτους. Οι πληρωμές που γίνονται μετά τη 1η Αυγούστου φέρουν τόκο ή/και ποινές.

Ο Κυπριακός Περί Φόρου Εισοδήματος Νόμος προνοεί επίσης ότι οι εταιρείες πρέπει να υπολογίζουν τα φορολογητέα εισοδήματα τους πολύ πριν από το τέλος του φορολογικού έτους και να υποβάλλουν κατά το έτος αυτό, μια προσωρινή φορολογία με βάση την οποία ο εταιρικός φόρος είναι καταβλητέος σε τρεις ισόποσες δόσεις. Εάν το φορολογητέο εισόδημα που δηλώνεται στην προσωρινή φορολογική δήλωση είναι κάτω από το 75% του φορολογητέου εισοδήματος όπως αυτό καθορίζεται τελικώς κατά την ετοιμασία των ελεγμένων οικονομικών καταστάσεων, τότε επιβάλλεται 10% πρόσθετη φορολογία πάνω στην διαφορά του καταβλητέου φόρου εισοδήματος. Η προσωρινή φορολογία μπορεί να αναθεωρηθεί μέχρι και το τέλος του έτους. Σε περιπτώσεις όπου ο φόρος που καταβάλλεται με βάση την προσωρινή φορολογία υπερβαίνει το φόρο που είναι πληρωτέος με βάση τον τελικό υπολογισμό του φόρου, οποιαδήποτε ποσά που πρέπει να επιστραφούν στην εταιρεία, φέρουν τόκο της τάξης του 8% ετησίως.


Κυπριακές συμβάσεις για τη διπλή φορολογία

Εισαγωγή
Η μεγάλη πλειοψηφία των κυπριακών Συμβάσεων περί φορολογίας ακολουθούν το μοντέλο Συμβάσεων του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη. Οι πρόνοιες έχουν αλλάξει για να αντανακλούν στα διάφορα φορολογικά συστήματα και προτεραιότητες των μελών της σύμβασης για την οικονομία.

Η Κύπρος έχει υπογράψει συμβάσεις για τη φορολογία με διάφορες χώρες. Σήμερα, υπάρχουν σε ισχύ 44 συμβάσεις. Η ύπαρξη των Συμβάσεων αυτών σε συνδυασμό με τη χαμηλή φορολογία που καταβάλλουν οι Κυπριακές εταιρείες παρέχουν τεράστιες ευκαιρίες για φορολογικό προγραμματισμό διαμέσου της Κύπρου, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:
  • Οποιοσδήποτε φόρος καταβάλλεται σε χώρα με την οποία η Κύπρος έχει υπογράψει Σύμβαση, αφαιρείται από τον πληρωτέο φόρο στην Κύπρο πάνω στο ίδιο εισόδημα.
  • Δεν απαιτείται από τις Κυπριακές εταιρείες να παρακρατούν φόρο στις πληρωμές που γίνονται από την Κύπρο αναφορικά με μερίσματα, τόκο και δικαιώματα εκμετάλλευσης.
  • Η Κύπρος είναι μια από τις λίγες χώρες στον κόσμο που έχει συνάψει Συμβάσεις για τη φορολογία με σχεδόν όλες τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
  • Η Κύπρος δεν θεωρείται φορολογικός παράδεισος και συνεπώς δεν είναι αντικείμενο υποψίας σε σχέση με συναλλαγές που αφορούν φορολογικούς παραδείσους.

Φορολογικά κίνητρα
Επίσης, υπάρχουν και άλλα ωφελήματα που προκύπτουν από τις Κυπριακές Συμβάσεις για τη Διπλή φορολογία. Ένα πολύ σημαντικό όφελος που εμφανίζεται σε ένα αριθμό Κυπριακών Συμβάσεων είναι τα φορολογικά κίνητρα εξοικονόμησης. Τα φορολογικά κίνητρα εξοικονόμησης, είναι τα φορολογικά κίνητρα όχι μόνο σε σχέση με το φόρο που πραγματικά καταβάλλεται στην Κύπρο, αλλά ο φόρος που θα ήταν διαφορετικά πληρωτέος εάν δεν είχαν παρασχεθεί τα φορολογικά κίνητρα στην Κύπρο, που έχουν ως αποτέλεσμα την απαλλαγή ή μείωση της φορολογίας.


Διεθνής φορολογικός προγραμματισμός

Ο φορολογικός προγραμματισμός είναι η διευθέτηση των οικονομικών και επιχειρηματικών θεμάτων κάποιου ατόμου ούτως ώστε να επιβαρυνθεί είτε τοπικά είτε στο εξωτερικό, λιγότερο φόρο χωρίς να παραβιάζει οποιοδήποτε νόμο ή να προβαίνει σε απάτη σχετική με τα εισοδήματα του, με τη μη δήλωση των κερδών ή με άλλους δόλιους τρόπους. Η Κύπρος, χάρις στο ευνοϊκό φορολογικό της σύστημα και το ευρύ δίκτυο των συμβάσεων για αποφυγή της διπλής φορολογίας, κατέχει μια σημαντική θέση στον τομέα αυτό.


Διεθνή καταπιστεύματα

Ο κυπριακός νόμος για τα Διεθνή καταπιστεύματα διέπει αυτόν τον τομέα. Τα Διεθνή καταπιστεύματα δεν φορολογούνται στην Κύπρο και αυτό παρέχει σημαντικές ευκαιρίες για φορολογικό προγραμματισμό. Τα ακόλουθα πλεονεκτήματα είναι ενδεικτικά των πιθανών επιλογών που υπάρχουν για την ελαχιστοποίηση της φορολογίας:
  • Όλα τα εισοδήματα, είτε από εμπορικές δραστηριότητες είτε διαφορετικά, ενός διεθνούς καταπιστεύματος (καταπίστευμα είναι η περιουσία και τα εισοδήματα τα οποία προέρχονται εκτός Κύπρου) δεν είναι φορολογητέα στην Κύπρο.
  • Τα μερίσματα, τόκοι ή άλλο εισόδημα που λαμβάνεται από ένα καταπίστευμα από μια κυπριακή εταιρεία διεθνών δραστηριοτήτων δεν υπόκεινται σε καμία φορολογία.
  • Τα κέρδη από τη διάθεση των περιουσιακών στοιχείων ενός διεθνούς καταπιστεύματος δεν υπόκεινται στον Περί Κεφαλαιουχικών Κερδών φόρο στην Κύπρο.
  • Τα περιουσιακά στοιχεία ενός διεθνούς καταπιστεύματος δεν υπόκειται σε κτηματομεσιτικό φόρο στην Κύπρο.



Διεθνής Ιθύνουσες Εταιρείες

Εάν εργάζεται κανείς πάνω στον φορολογικό προγραμματισμό και προσπαθεί να περιλάβει στο σενάριο μια διεθνή ιθύνουσα εταιρεία, σίγουρα το κυπριακό καθεστώς για τις εταιρείες αυτές ενδεχομένως να παράσχει μια πραγματικά ενδιαφέρουσα και ελκυστική λύση.

Η Κυπριακή ιθύνουσα εταιρεία είναι μια κανονική εταιρεία που εκτός από την συμμετοχή της σε ημεδαπές και αλλοδαπές εταιρείες, μπορεί να δραστηριοποιηθεί και σε άλλες δραστηριότητες όπως το εμπόριο, η παραγωγή ή η χρηματοδότηση.
Τα βασικά πλεονεκτήματα που διαθέτει μια κυπριακή ιθύνουσα εταιρεία και που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία του φορολογικού προγραμματισμού είναι τα εξής:
  • Τα μερίσματα που λαμβάνονται από το εξωτερικό εξαιρούνται πλήρως από το φόρο εισοδήματος (σύμφωνα με τους κανόνες που αναφέρονται πιο πάνω στην παράγραφο Κύριες Φορολογικές Αρχές).
  • Τα κέρδη από την αγορά και πώληση μετοχών και άλλων τίτλων εξαιρούνται από τη φορολογία.
  • Δεν υπάρχει φόρος επί των κεφαλαιουχικών κερδών στα κέρδη που προκύπτουν από τη διάθεση περιουσιακών κεφαλαιουχικών στοιχείων (εξαιρουμένης της ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται στην Κύπρο).
  • Τα μερίσματα που καταβάλλονται σε μετόχους που δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου. Το ίδιο ισχύει και για τις πληρωμές τόκων ή δικαιωμάτων (νοουμένου ότι τα δικαιώματα δεν σχετίζονται με τη χρήση πνευματικής ιδιοκτησίας στην Κύπρο).
  • Ο φόρος που παρακρατείται σε σχέση με μερίσματα, τόκους ή δικαιώματα που πληρώνονται στην Κύπρο από άλλες χώρες, μπορεί να ελαχιστοποιηθεί χάρις στην ευρεία εφαρμογή των συμβάσεων για την αποφυγή της διπλής φορολογίας.